Yıllar evvel yaygın olarak kullanılan 2 GB flash bellekleri PC’ye taktığınızda, muhtemelen boş alanın 1.95 GB olduğunu görürsünüz.
Herhangi bir dijital depolama aygıtını (örn. USB flash şoför, sabit şoför, SD kart vb.) alın ve bir Windows bilgisayara takın.
Bilgisayarda görüntülenen toplam kullanılabilir alanın, aygıtın reklamı yapılan kapasitesinden biraz daha az olduğunu fark edeceksiniz.
16 GB bir flash belleği PC’ye taktığınızda ise yaklaşık 14.9 GB boş alan kalır. Peki geriye kalan 1.1 GB alana ne oluyor? Yoksa üreticiler bizi kandırıp 1.1 GB alanı çalıyor mu?
Bazı beşerler bunun pazarlamacılar tarafından yapılan yanlış reklamların klasik bir örneği olduğunu yahut üreticilerin sabit disklerin kapasitesi hakkında bilerek palavra söylediğini sav edebilir. Pekala bu sahiden hakikat mu?
Bu anormalliğin gerisindeki nedeni anlamaya çalışmadan evvel, farklı çeşitlerdeki depolama aygıtlarının kapasitesini söz etmek için kullanılan üniteler olan MB’ler, GB’ler ve TB’ler hakkında birtakım şeyleri açıklamamız gerekiyor.
Temel bilgiler: KB, MB ve GB
Depolama aygıtlarının kapasitesini ölçmek için kullanılan en küçük varlık, ‘bit’ olarak isimlendirilen bir ünitedir. 8 bitlik bir dizi bir ‘bayt’ oluşturur; tek bir bilgi ünitesi olarak işlenen bu 8 bitlik dizidir. 1000 baytlık bir küme bir kilobaytı (kB) oluşturur.
Pek çok kişi size 1 kB’nin 1.000 bayt değil 1.024 bayt olduğunu söyleyebilir. Lakin bu insanların başı karışmış durumda, tıpkı dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca bilgisayar kullanıcısı üzere.
Ondalık sistem ve ikili sistem
Bir evrak tarafından kullanılan disk alanı ölçüsünün belge sisteminin kendisine bağlı olduğunu unutmayın. Microsoft Windows, FDISK ve hatta kimi eski macOS sürümleri dahil olmak üzere birçok tanınan program ve işletim sistemi, ikili numaralandırma sistemini kullanır.
Sabit şoförlerin depolama kapasitesini ölçmek için kullandığımız metriklerin (örneğin kilo, mega, giga ) tümü ondalık sisteme aittir. Yani bunların tümü 10’un katı olarak söz edilir
Örneğin, 1024 bayt , KiB olarak kısaltılan 1 kibibaytı oluşturur. Benzeri formda, 1024 kibibyte 1 Mebibyte (MiB) oluşturur. Daha yeterli anlamanız için, belge boyutlarının ondalık ve ikili sistemdeki karşılıklarını aşağıdan inceleyebilirsiniz.
Bir aygıtın gerçek depolama kapasitesiyle ilgili birçok karışıklık, bu ünitelerin yaygın olarak yazılma yahut yazdırılma biçiminden kaynaklanmaktadır.
İnsanlar ezkaza ondalık ve ikili sistemin ünitelerini birbirinin yerine kullanırlar. Örneğin, ‘KiB’ ünitesi rasgele ‘KB’ olarak yazılır ve bu nedenle ‘kilobayt’ ile karıştırılır, fakat aslında ‘kibibayt’ı temsil eder.
Aynısı MiB ve MB (mebibayt ve megabayt) ve TiB ve TB (tebibayt ve terabayt) için de geçerlidir.
Flash bellekler neden olağandan düşük boyutlu oluyor
Windows, sistem BIOS ve birtakım eski MacOS sürümleri dahil olmak üzere yaygın programlar, depolama aygıtlarında bu anormalliğe yol açan 1 GB’nin 1000 MB yerine 1024 MB olduğu ikili sayı sistemini kullanır.
Bu nedenle aslında ondalık olarak yazılan 16 GB boyutundaki bir flash bellek, ikili sayı sistemini kullanan Windows PC’lere takıldığında yaklaşık 14.9 GB boş alan gösterir.
Üreticiler, daha fazla kapasite göstermek için depolama aygıtlarını yanlış mı etiketliyor
Bu sorunun yanıtı HAYIR. Aslında üreticiler, mega ve giga tabirlerini hakikat kullanıyor ve ondalık olarak boyutlandırıyor.
Yani markalar, eserlerini etiketlerken depolama kapasitelerini tabir etmek için 10’un katlarını kullanırlar.
Bunu öğrenmek için tıpkı üstteki görseldeki üzere flash bellek sürücününüzün kutusuna bakabilirsiniz.
Örneğin üstteki flash bellek kutusunda 1 GB = 1.000.000.000 bayt olduğu açıkça yazıyor. Yani marka, flash belleğin boyutunu belirlerken ondalık sistemi kullanmış.
Sürücünüzün gerçek kapasitesini denetim etmenin en yeterli yolu, MB ve GB yerine ‘bayt’ sayısını denetim etmektir.
Üreticiler için 1 MB 1000 kB’dir, lakin Windows için 1 MB 1024 KB’dir (aslında 1024 kibibayttır). Bu nedenle, bir Windows bilgisayara bir depolama aygıtı taktığınızda, toplam kullanılabilir alan reklamı yapılandan biraz daha az görünür.