Uber’in saklı yazışma ve evrakları çıktı: Maddeleri çiğneyip lobi yapmışlar

İngiltere’nin saygın gazetelerinden The Guardian, ABD merkezli araç paylaşım platformu Uber’in saklı dokümanlarını ve iç yazışmalarını ifşa etti. 124 binden fazla evrakta Uber’in kanunları çiğnediği ve ortalarında çok sayıda devlet önderine yönelik lobi faaliyetlerinde bulunduğu ortaya çıktı.

Son yılların tanınan araç paylaşım uygulaması Uber ile ilgili dikkat cazibeli ifşalar İngiliz The Guardian gazetesinden geldi… Gazete, şirket içinden 124 binden fazla yazışma ve dokümanları kamuoyu ile paylaştı.

Uber, Türkiye’de de 2018’de taksicilerin reaksiyonunu çekmişti.

Şirketin kurucu ortaklarından Travis Kalanick’in idaresindeki 5 yılı kapsayan dokümanlarda şirketin bütün dünyaya yayılmak için attığı adımlar ve agresif metotlar gündeme geldi. Evraklarda, Uber’in ABD dışındaki kentlerde hizmete başlamasının teşvik edildiği ve bunun için kanunların çiğnenmesi ya da taksi regülasyonlarının göz arkası edilmesinin kahır yaratmayacağı belirtildi.

Başta Türkiye, Frasa, İspanya olmak üzere birçok ülkede Uber reaksiyon toplamış ve taksiciler büyük çaplı şovlar düzenlemişti. Dokümanlarda, Uber’in kapalı kapılar akabinde başbakan, devlet lideri, milyarder, oligark ve medya işverenlerinden dayanak almaya çalıştığı da ortaya çıktı.

2013-2017 yılları ortasındaki 83 binden fazla e-posta yazışması, iMessage, WhatsApp iletisinde Kalanick ve üst seviye kurmaylarının konuşmaları ve yorumları yer alıyor. Birtakım bildirilerde, “Biz yasa dışıyız” ve “korsan gibiyiz” yorumları öne çıkıyor.

MACRON GİZLİCE LOBİ YAPMIŞ

Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Kalanick ortasındaki yazışmalar da ifşa edildi. Macron şimdi iktisat bakanıyken yaptıkları yazışmalarda Macron’un Uber için lobi yaptığı ve muhalifleri ikna ettiği de ortaya çıktı.

Taksicilerin reaksiyonundan sonra Uber’in UberXL uygulaması kaldırılmıştı.

Uber’in yöneticilerinin, başka devlet başkanları ile de mutabakat yapmayı planladığı belirlendi. Şimdi Hamburg Belediye Lideri olduğu periyotta Başbakan Olaf Scholz’la da irtibata geçildiği ortaya çıktı. Scholz’un Uber’in lobicilerini geri çevirdiği ve sürücülere minimum fiyat verilmesini talep ettiği de ortaya çıktı.

Öte yandan Davos’ta gerçekleştirilen Dünya İktisat Forumu’nda da devrin ABD Lider Yardımcısı Joe Biden’ın da Uber’den lobicilerle görüştüğü belirlendi.

TÜRKİYE DE ARALARINDA

Belgelerde Uber’in sürücüleri ve müşterileri platforma çekmek için çok büyük indirim ve avantajlar sunduğu belirtilirken bunun sürdürülebilir bir iş modeli olmadığının da altı çizildi.

Uber’in lobi ve halkla alakalar faaliyetleri için 2016’da 90 milyon doları gözden çıkardığı belirtilirken, Biden ve Macron’un yanı sıra İrlanda Başbakanı  Enda Kenny, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve devrin İngiltere İktisat Bakanı George Osborne’la da görüşmelerin yapıldığı kayıtlara geçti.

KAOSTAN BESLENİYORLARMIŞ

Kalanick’in bâtın yazışmaları, Avrupa’da Uber aykırısı protestoların başladığı bir devirde dikkat çekti. 2016 yılının Ocak ayında Uber’in Avrupa pazarına girmesiyle birlikte Belçika, İspanya, İtalya ve Fransa’da taksiciler büyük çaplı aksiyonlar düzenlerken Kalanick kurmaylarına bir ikaz bildirisi attı.

Kalanick, “Ateşler yanmaya başlasa bile büyümeye kıymet vermeliyiz. Bu Uber’in olağan iş planı. Kaosu benimseyin. Bu sizin manalı bir şey yaptığınızı gösterir. Şiddet muvaffakiyetin garantisidir” yorumunu yaptı.

Gizli iç yazışmalarda Uber çalışanları birçok ülkede yasal olmadıklarını itiraf etti. Regülasyonla uyumlu olmadıklarını söyleyen çalışanlar Türkiye, Güney Afrika, İspanya, Çekya, İsveç, Fransa, Almanya ve Rusya’da yasal olmadıklarını lisana getirdi. Üst seviye bir yetkili e-posta üzerinden, “Birçok ülkede yasal değiliz ve bu sebeple tezli açıklamalardan kaçınmalıyız” dedi.

BÜTÜN DOKÜMANLARI SİLİN

Uber’in ofislerine güvenlik güçlerinin baskın yapması durumunda da aşikâr taktikler izlediği ortaya çıktı. Dokümanlarda Uber’in bir “öldürme” atağı olduğuna dikkat çekilirken, teknik üniteden takımların muhtemel bir polis baskını durumunda sistemdeki bütün dataların silinmesi istendi.

Fransa, Hollanda, Belçika, Hindistan, Macaristan ve Romanya’da bu usulün en az 12 sefer kullanıldığı belirtildi.